Doğu Perinçek, Türkiye’nin yakın siyasi tarihinin önemli figürlerinden biridir. Hem akademisyen, hem yazar, hem de siyasi bir lider olarak geniş bir kariyere sahiptir. Özellikle Türkiye’de sosyalist ve ulusalcı hareketlerin öncülerinden biri olarak tanınmaktadır. Perinçek, Vatan Partisi’nin genel başkanlığını yapmasının yanı sıra, Aydınlık Hareketi’nin de önderlerinden biri olarak kabul edilir. Bu yazıda Doğu Perinçek’in hayatına, siyasi kariyerine, fikirlerine ve etkilerine detaylı bir bakış sunulmaktadır.
Doğum ve Eğitim Yılları
Doğu Perinçek, 17 Haziran 1942 tarihinde Gaziantep’te doğdu. Babası Sadık Perinçek, Demokrat Parti döneminde milletvekilliği yapmış bir hukukçudur. Ailesi, siyasetle iç içe büyüyen Doğu Perinçek’in siyasi kariyerinde büyük bir rol oynamıştır. Perinçek, ilköğrenimini Ankara’da, ortaöğrenimini ise İstanbul’da tamamlamıştır. Ardından Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne girerek buradan mezun olmuştur. Akademik kariyerine devam eden Perinçek, Lozan Üniversitesi’nde doktora yaparak hukuk doktoru unvanını kazanmıştır. Eğitim hayatı boyunca sosyal bilimler ve siyasetle yakından ilgilenmiş, bu süreçte Türkiye’nin siyasi ve toplumsal yapısına dair kapsamlı araştırmalar yapmıştır.
Siyasi Kariyerinin Başlangıcı
Doğu Perinçek’in siyasi kariyeri, 1960’lı yılların sonlarına doğru başlamıştır. Bu dönemde, Türkiye’de sol ve sosyalist hareketlerin etkisi hızla artıyordu. Perinçek de bu hareketlerin içerisinde aktif bir rol oynayarak, 1968’de Türkiye İşçi Partisi’ne katıldı. Ancak parti içindeki ideolojik farklılıklar nedeniyle kısa süre sonra ayrılarak kendi siyasal yolunu çizmeye karar verdi.
1970’li yıllarda Perinçek, Türkiye İşçi Köylü Partisi’ni kurdu ve bu parti aracılığıyla Marksist-Leninist ideolojiyi savundu. Aynı dönemde Aydınlık adlı dergiyi yayınlamaya başladı. Bu dergi, Türkiye’de sol düşüncenin yayılmasına ve gelişmesine önemli katkılarda bulundu. Perinçek, bu süreçte Marksist düşünceyi benimseyen gençler arasında önemli bir lider haline geldi.
Aydınlık Hareketi ve İşçi Köylü Partisi
1970’lerde Türkiye’de sol hareketler büyük bir ivme kazanmıştı ve Doğu Perinçek de bu hareketin önde gelen isimlerinden biri olarak öne çıkıyordu. Özellikle Aydınlık Hareketi, Türkiye’deki sosyalist düşüncenin en önemli kollarından biri olarak kabul edilir. Perinçek, bu hareketin ideolojik ve politik lideri olarak büyük bir etki yarattı.
Türkiye İşçi Köylü Partisi, Perinçek’in liderliğinde sosyalist bir devrim ve halk demokrasisi savunuyordu. Bu parti, köylü sınıfının devrimdeki rolünü ön plana çıkaran Maoist bir çizgideydi. Ancak 1980 darbesi sonrasında Perinçek ve partisi ağır baskılarla karşı karşıya kaldı. 12 Eylül Askeri Darbesi’nin ardından Doğu Perinçek tutuklandı ve uzun bir süre cezaevinde kaldı.
12 Eylül Sonrası: Zor Yıllar ve Yeniden Doğuş
12 Eylül 1980 askeri darbesi, Türkiye’deki tüm sol hareketler gibi Doğu Perinçek ve Aydınlık Hareketi için de bir dönüm noktası olmuştur. Perinçek, darbe sonrası diğer birçok solcu lider gibi tutuklandı ve uzun bir süre hapiste kaldı. Bu dönemde, siyasi faaliyetler ağır şekilde kısıtlandı ve birçok solcu hareket yasaklandı. Ancak Doğu Perinçek, cezaevi yıllarında da yazı yazmaya ve siyasi düşüncelerini ifade etmeye devam etti.
1980’lerin sonunda serbest bırakıldıktan sonra Perinçek, siyasete geri dönme kararı aldı. Bu süreçte Aydınlık Hareketi’ni yeniden örgütlemeye ve İşçi Partisi’ni kurmaya odaklandı. 1992’de yeniden kurulan İşçi Partisi, 2015’te adını Vatan Partisi olarak değiştirdi. Perinçek, partinin genel başkanı olarak siyasi mücadelesini sürdürmektedir.
Vatan Partisi Dönemi ve Perinçek’in Siyasi Stratejisi
Perinçek’in 1990’lar ve 2000’ler boyunca liderliğini yaptığı Vatan Partisi, ulusalcı ve anti-emperyalist bir çizgide yer almıştır. Perinçek, Türkiye’nin bağımsızlığı, laiklik, anti-emperyalizm ve tam bağımsız ekonomi gibi temaları savunmuş ve bu değerler çerçevesinde siyaset yapmıştır.
Partisinin siyaseti, Türkiye’nin Batı bloğundan uzaklaşıp daha çok Avrasya ülkeleriyle işbirliği yapması gerektiği üzerine kuruludur. Bu bağlamda, özellikle Rusya ve Çin ile ilişkilerin geliştirilmesine büyük önem verir. NATO karşıtı tutumu ve Avrupa Birliği’ne mesafeli yaklaşımı ile tanınır.
Doğu Perinçek’in en dikkat çeken hamlelerinden biri, Ermeni Soykırımı iddialarına karşı verdiği uluslararası hukuk mücadelesidir. İsviçre’de “Ermeni Soykırımı yoktur” dediği için hakkında açılan davayı, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) taşıyarak kazanmış ve ifade özgürlüğü açısından önemli bir zafer elde etmiştir. Bu dava, Perinçek’in uluslararası alandaki en büyük başarılarından biri olarak kabul edilmektedir.
Perinçek’in Siyasi Fikirleri ve Eleştiriler
Doğu Perinçek’in siyasi kariyeri boyunca savunduğu fikirler, zaman zaman tartışma konusu olmuştur. Sol hareketlerin içinde yer almasına rağmen, ulusalcı çizgisi ve bazı konulardaki radikal tutumları nedeniyle eleştirilmiştir. Özellikle NATO ve Batı karşıtlığı, bazı kesimler tarafından “aşırı” bulunmuştur. Ancak Perinçek, Türkiye’nin bağımsızlığını koruması gerektiğini ve Batı’ya olan bağımlılığın sona erdirilmesi gerektiğini savunarak, bu eleştirilere karşı direnç göstermiştir.
Ayrıca, Türk siyasetinde zaman zaman yalnız kalmış ve ana akım medya tarafından göz ardı edilmiştir. Ancak, Perinçek ve partisi, her daim ulusalcı ve bağımsızlıkçı bir çizgide durmayı başarmışlardır.
Doğu Perinçek, Türkiye’nin yakın siyasi tarihinde önemli bir figür olmuştur. Sol ve ulusalcı hareketlerin bir araya geldiği bir çizgide siyaset yaparak, Türkiye’nin bağımsızlığı, laikliği ve anti-emperyalist duruşu için mücadele etmiştir. Hem akademik kariyeri, hem de siyasi liderliği ile Türkiye’de farklı ideolojik kesimlerden insanları etkilemeyi başarmıştır.
